Przyroda lubi działania kompleksowe i długoterminowe. Projekt wspierania zapylaczy na terenie Cementowni Chełm, w którym braliśmy udział, wystartował w 2021 roku. Od tego czasu wdrożyliśmy kilka działających synergistycznie elementów, a skuteczność tych działań potwierdziły badania entomologiczne.
Owady zapylające odgrywają fundamentalną rolę w utrzymaniu równowagi biologicznej oraz zapewnieniu ciągłości produkcji żywności. W obliczu postępującego kryzysu bioróżnorodności, ściśle związanego z globalnym kryzysem klimatycznym, kluczowe znaczenie ma współpraca podmiotów w celu ochrony ekosystemów. Firma Cemex, dla której jednym z priorytetowych celów w zakresie zrównoważonego rozwoju jest zachowanie różnorodności biologicznej, nawiązała współpracę z inicjatywą Łąki Kwietne. Zobacz, jakie owoce przyniosły nasze wspólne działania na rzecz ochrony niezwykle ważnych organizmów, jakimi są zapylacze.
Od 2021 roku na terenie cementowni w Chełmie zrealizowano szereg inicjatyw wspierających zapylacze. Jednym z kluczowych projektów było założenie łąk kwietnych o powierzchni 8000 m². Już w pierwszym roku istnienia łąki te stały się schronieniem i bazą pokarmową dla licznych gatunków owadów, takich jak motyle i pszczoły. Jednoroczne rośliny polne: maki, chabry i kąkole przyciągnęły wiele owadów, zapewniając im pożywienie. W kolejnych latach łąkę wzbogaciły rodzime gatunki roślin dwu- i wieloletnich, takich jak żmijowce, dziewanny czy lepnice, co umożliwiło stworzenie stabilnej i różnorodnej bazy pokarmowej dla zapylaczy przez cały sezon wegetacyjny.
W Polsce występuje około 500 gatunków pszczół, z czego niemal połowa jest rzadkich lub zagrożonych. Cemex, przywiązując wagę do ich ochrony, zdecydowała się na kolejne kroki. W 2023 roku na terenie cementowni w Chełmie powstało sandarium, które pełni funkcję zastępczego miejsca gniazdowania dla pszczół samotnic i innych owadów z rodziny grzebaczowatych. Sandarium zostało zaprojektowane tak, aby imitować naturalne siedliska tych owadów – obok ziemi o różnej strukturze umieszczono martwe drewno z nawierconymi otworami, co stanowi dodatkowe miejsce gniazdowania dla dzikich pszczół.
Efektywność tych działań została potwierdzona podczas inwentaryzacji przeprowadzonej w 2023 roku przez współpracującego z Cemex specjalistę – badacza owadów zapylających entomologa. Badania wykazały obecność aż 320 osobników z rodziny pszczołowatych, w tym kilku rzadkich gatunków. Wśród nich znalazły się takie gatunki jak miesierka niedopaska, murarka makowa oraz makatka siedmiozębna. Owady te budują swoje gniazda w drewnie, ziemi oraz suchych łodygach roślin, niekiedy wykorzystując do tego liście, płatki kwiatów i inne naturalne materiały.
Edukacja społeczeństwa jest nieodzownym elementem ochrony przyrody. Dzięki temu rośnie świadomość zagrożeń, z jakimi obecnie mierzy się nasza planeta. Oprócz działań skierowanych bezpośrednio na ochronę owadów zapylających, Cemex zorganizował także warsztaty edukacyjne, które mieliśmy przyjemność prowadzić. Uczestnicy rodzinnego pikniku z okazji Dnia Otwartego Cementowni w Chełmie mogli dowiedzieć się, jak ważną rolę w ekosystemach pełnią owady. Oprócz tego mieli szansę osobiście wesprzeć zapylacze przez stworzenie bomb kwietnych i domków dla owadów.
Wspólna praca Łąk Kwietnych i Cemex w istotny sposób wpłynęła na bioróżnorodność oraz ochronę owadów zapylających na terenie zakładu w Chełmie. Badania entomologiczne potwierdziły, jak skuteczne mogą być działania firm zaangażowanych w ochronę przyrody, a także jak ważna jest misja ukwiecania Polski w kontekście szerszej ochrony środowiska.
